Het was altijd een liefdevolle chaos bij Harley-Davidson, maar toen de crisis uitbrak moest het bedrijf vechten voor zijn voortbestaan. Een ‘Duits’ bedrijfsmodel bracht de oplossing.

Het was een zoete inval bij de Harley-Davidsonfabriek vóór 2009. Op maandag en vrijdag kwam een groot deel van het personeel niet opdagen, en op andere dagen werden er gemoedelijk wat motorfietsen in elkaar gezet. De wachttijd voor een nieuwe Harley kon oplopen tot 18 maanden, en de prijs was er naar. Maar dat gaf niet, want de klanten waren toch ‘dikke witte mannen’ met geld. Hoorde allemaal bij de charme van het merk.

Tot de crisis uitbrak. Toen was de inefficiëntie van Harley-Davidson niet charmant meer, schrijft Adam Davidson in de New York Times. Het bedrijf moest snel dingen anders gaan doen, anders was het legendarische merk ten dode opgeschreven. Maar ook in zijn crisisaanpak wist Harley-Davidson zijn eigen karakter te bewaren.

Vakbonden eruit

Veel Amerikaanse producenten reageerden op de crisis door vakbonden uit hun bedrijf te verjagen en de productie te verplaatsen naar Amerikaanse deelstaten waar minder rechten voor arbeiders van kracht waren. Ook werd er meer geïnvesteerd in automatisering. Dat is terug te zien in de statistieken: de laatste jaren steeg de productie in Amerika met 25 procent, terwijl het aantal banen in fabrieken en werkplaatsen met 30 procent daalde.

Maar in meer robots het werk laten doen en massaontslagen lag niet de redding van Harley, realiseerde het bedrijf zich. Bovendien paste het niet bij het imago van het merk Harley-Davidson.

Groepjes van zes

Daarom richtte Harley het productieproces opnieuw in en bouwde het een nieuwe fabriek. Die biedt een atypische aanblik: overal arbeiders, die in groepjes van zes één motorfiets in elkaar zetten. (hier een ronkend filmpje) Dat heeft met de aard van het product te maken: Harley's komen in veel verschillende uitvoeringen. En arbeiders die zo'n fiets van haver tot gort kennen, en kunnen meedenken over oplossingen, zijn meer waard dan een mechanische montage-arm.

De productiekosten zijn enorm gedaald, de vraag steeg omdat leveringstijden omlaag gingen, en de beurswaarde is terug op het niveau van voor de crisis. Dat ging niet zonder offers: de vakbond ging ermee akkoord dat duizend banen verdwenen, en de lonen werden een jaar lang bevroren.

Duits model

Eigenlijk is Harley-Davidson een voorbeeld van een Amerikaans bedrijf dat volgens een Duits model werkt, stelt Adam Davidson. Een degelijk salaris en veel nadruk op vakmanschap. Misschien moeten meer Amerikaanse producenten het voorbeeld van Harley volgen om weer concurrerend te worden.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl